Het is van groot belang voor de kwaliteit van een stamboom dat deze is gebaseerd op kwalitatieve bronnen en er bronverwijzingen worden opgenomen. Het is daarom eigenlijk raar dat het enerzijds in stamboomprogramma’s vaak zo omslachtig werkt of heel beperkt is en anderzijds veel (archief)websites de benodigde informatie voor een bronverwijzing wat belabberd (lees: niet eenvoudig te kopiëren) presenteren.

Zou het niet mooi zijn als een (archief)website de informatie op zodanige manier aanbiedt dat het stamboomprogramma deze informatie snapt en daardoor de stamboomonderzoeker kan ondersteunen bij het extraheren van informatie en bronverwijzing?

Centurial – true evidence-based genealogy software – is een stamboomprogramma dat deze ondersteuning aan stamboomonderzoekers biedt. Bij installatie van het gratis Windows programma Centurial wordt er ook een extensie voor Chrome en/of Firefox geïnstalleerd. In uw browser krijgt u er dan een “Save to Centurial” knop bij. Hiermee kunt u eenvoudig bepaalde webpagina’s toevoegen als bron, zoals ook al in het artikel De nieuwe generatie stamboomprogramma’s gaat uit van bewijs werd aangekondigd.

Hieronder ziet u hoe door het klikken op de “Save to Centurial” knop in Chrome er een “foto” wordt gemaakt van de webpagina dat in Centurial wordt opgenomen.

Het wordt pas echt leuk op bepaalde websites die extra informatie geven waar Centurial iets mee kan qua bronverwijzing en meer.

Open Archieven maakt ruim 87 miljoen archiefstukken toegankelijk waarop tezamen 212 miljoen historische persoonsvermeldingen staan. Open Archieven presenteert de gegevens niet alleen op een overzichtelijk wijze, “onder water” wordt er informatie meegegeven die machine leesbaar is. Zo snapt de crawler van Google dat de pagina een historische akte bevat met daarop 3 personen. Dat komt omdat de semantiek van de informatie (dus wat betekent het) ook is opgenomen in de webpagina’s.

Deze extra informatie gebruikt Centurial ook. Op basis van deze informatie kan de bron heel goed beschreven worden en kan de informatie uit de bron (de persoonsgegevens) worden overgenomen. Bovenstaande “Save to Centurial” actie van de geboorteakte op Open Archieven leidt in Centurial tot een screenshot van de pagina met daarbij de volgende samengestelde bronverwijzing:

De details van de bron verwijzing zien er als volgt uit:

Centurial zegt hierboven “I, the researcher, have personally studied and analyzed a database entry of a vital record.“. Een krachtige herinnering hoe er naar de bron gekeken moet worden. In dit geval dus een gelaagde bronverwijzing, waar Open Archieven de eerste laag vormt als “database entry”.

De volgende laag is het “vital record”, de geboorteakte. Wanneer je op “vital record” klikt in de genoemde zin worden de gegevens van het “vital record” getoond. Ook hier zijn relevante velden vooringevuld door Centurial op basis van de gegevens die Open Archieven “onder water” op een standaard wijze beschikbaar stelt.

De bronnen zijn gekoppeld aan een vindplaats (een Repository). Wanneer u op de “drie puntjes” klikt in het Repository veld, dan opent het detail scherm hiervoor. Ook deze informatie hoeft u nu alleen maar te controleren, de gegevens zijn “slim gekopieerd” van Open Archieven.

Het goed beschrijven van de bron is belangrijk, maar het gaat natuurlijk ook om de informatie die in de bron is opgesloten. De informatie over de personen wilt u extraheren en in Centurial plaatsen. Ook hier ondersteunt Centurial u!

Hieronder (links) ziet u dat er in de geboorteakte op Open Archieven een zoon en zijn ouders heeft gezien. In het rechter paneel wordt per persoon de detailinformatie weergegeven (in dit geval de vader).

Normaliter is het toevoegen van een bron en het extraheren van de informatie een hele klus. Zoals u hierboven heeft gezien is het in Centurial meer een kwestie van controleren of de informatie goed en volledig is overgenomen. Voorwaarde is wel dat Centurial de bronwebsite snapt, dat de website machine leesbare informatie biedt die begrijpelijk is (lees: gebaseerd op een standaard).

Genealogie Online presenteert de genealogische gegevens (ruim 55 miljoen personen) van stamboomonderzoekers. Deze presentatie ziet er in de browser niet alleen mooi uit, ook “onder water” wordt er machine leesbare informatie verstrekt op basis van een standaard. Deze informatie “snapt” Centurial en kan daardoor naast een goede bronverwijzing (waarbij de naam van de auteur en de titel van de publicatie uiteraard ook worden overgenomen) ook weer de persoonsgegevens herkennen (inclusief relaties).

Hieronder een afbeelding van een persoonspagina op Genealogie Online en daaronder de personen die Centurial heeft ontdekt (en waarvan de gegevens dus automatisch zijn vooringevuld).

NB: Stambomen, zoals gepresenteerd op Genealogie Online zijn bronnen, maar dienen altijd gecontroleerd te worden in primaire bronnen, zoals akten die door archiefinstellingen beschikbaar worden gesteld.

Ook het toevoegen van een scan van FamilySearch is bij Centurial een fluitje van een cent. Deze scans zijn door FamilySearch niet van persoonsgegevens voorzien (dus die kan Centurial ook niet voorinvullen voor u), maar deze zijn wel voorzien van de juiste informatie voor een goede bronverwijzing. En omdat FamilySearch de scans op een standaard wijze aanbiedt (dit in tegenstelling tot archiefinstellingen) zal er, als er op de “Save to Centurial” knop wordt geklikt, een kopie van de scan gedownload worden en opgenomen worden in Centurial.

Ook hier kan Centurial weer automatisch een mooie, gelaagde bronverwijzing maken. Met de scan in beeld kunt u nu handmatig de persoonsgegevens invoeren.

Na het verzamelen van de bewijzen kunnen er conclusies worden getrokken. In Centurial termen worden personen gecorreleerd op basis van de uit de bronnen geëxtraheerde gegevens. De conclusies zijn altijd weer terug te leiden naar de bronnen. Kijk, zo hoort het genealogische onderzoeksproces ondersteund te worden!