De inhoud van de Stamboom Gids is vrij te gebruiken (onder enkele voorwaarden)! In dit artikel de achtergronden bij auteursrecht, databankrecht, Creative Commons en de gedachte achter het “vrij zetten” van de inhoud van de Stamboom Gids. Copyright beperkt Op elke publicatie (op papier of internet) rust automatisch auteursrecht. Daarnaast heb je voor elektronische verzamelingen het databankrecht. Hierover schrijft Arnoud Engelfriet:
Databanken met informatie zijn sinds een aantal jaar beschermd via het zogeheten databankrecht. Dit beschermt tegen overnemen en ontlenen uit een databank, mits er substantieel geïnvesteerd is in het maken van die databank.
De Stamboom Gids website (en de PDF editie’s) – een grote verzameling met links naar genealogisch interessante en relevante websites – kun je zien als een publicatie. Of het een databank is durf ik niet te zeggen, de investeringen zijn naar mijn mening niet substantieel! Maar ik ben juist van mening dat de inhoud van de Stamboom Gids, onder voorwaarden, door anderen gebruikt mag worden! Ik wil niet onder het mom van copyright en intellectueel eigendom het (her)gebruik beperken, alsof er anders “schade” is… Zowel ik als de gebruikers zijn daar niet bij gebaat! Ik wil hergebruik juist stimuleren door de inhoud op verschillende wijzen ter beschikking te stellen, de website, PDF editie’s op Scribd, RSS en widget (zie hieronder). Maar anderen mogen natuurlijk niet gaan pronken met de veren die ze niet hebben of eraan verdien (terwijl ik er niet aan verdien). Enig kader is dus wel nodig. Creative Commons stimuleert Creative Commons (CC) is begonnen als een project van Lawrence Lessig en andere juristen van Harward. Tegenwoordig zijn er in 35 landen versies/organisaties zoals Creative Commons Nederland. Eén van de beweegredenen van CC is terug te vinden in een boek over informatie- en cultuurvrijheid van Lawrence Lessig, getiteld Free Culture (ook onder CC beschikbaar als PDF). In dit boek verdedigt Lessig o.a. de stelling dat meer open culturen langer overleven, en dat onze cultuur steeds minder open is. Volgens hem ontwikkelt het auteursrecht zich in een verkeerde richting: individuele eigendom lijkt steeds meer bescherming te krijgen waardoor het publieke domein steeds armer wordt.
Creative Commons biedt auteurs, kunstenaars, wetenschappers, docenten en alle andere creatieve makers de vrijheid om op een flexibele manier met hun auteursrechten om te gaan. Met een keuze uit zes standaardlicenties bepaalt de maker in welke mate zijn of haar werk verder verspreid en bewerkt mag worden, en onder welke voorwaarden dit mag.
Naamsvermelding-Niet-Commercieel-Gelijk delen Op de inhoud van de Stamboom Gids (de websites, categorisering, recensies en de PDF editie’s) is de Naamsvermelding-Niet-Commercieel-Gelijk delen3.0 licentie van Creative Commons van toepassing. Dit houdt in dat het volgende is toegestaan:
- het werk kopiëren, verspreiden en doorgeven
- afgeleide werken maken en remixen
Maar wel onder de volgende voorwaarden:
- Naamsvermelding – De gebruiker dient bij het werk de door de maker of de licentiegever aangegeven naam te vermelden (maar niet zodanig dat de indruk gewekt wordt dat zij daarmee instemmen met uw werk of uw gebruik van het werk).
- Niet-commercieel – De gebruiker mag het werk niet voor commerciële doeleinden gebruiken.
- Gelijk delen – Indien de gebruiker het werk bewerkt kan het daaruit ontstane werk uitsluitend krachtens dezelfde licentie als de onderhavige licentie of een gelijksoortige licentie worden verspreid.
Deel! Vermeerder! Wees creatief! Boodschap 1: Hergebruik de inhoud van de Stamboom Gids maar! Maak er iets moois van. Ik zal u niet betichten van “een onrechtmatige publicatie” of schermen met het “citaatrecht”. Ik zie het juist niet als “schade” als u de inhoud hergebruikt, maar pure winst. Boodschap 2: Bied uw eigen publicaties en/of foto’s aan onder Creative Commons licentie en ervaar ook de winst als anderen het hergebruiken, complementeren en/of promoten. Ter afsluiting nog drie voorbeelden van CC “gebruikers” ter inspiratie:
- Nationaal Archief biedt foto’s aan op Flickr;
- Internetrecht web log van Arnoud Engelfriet;
- dit weblog (zie rechtkolom).