De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) stimuleert kwaliteit en vernieuwing in de wetenschap. Een drietal projecten die relevant zijn voor de genealogie, waaronder 2 uit het Continuous Access To Cultural Heritage (CATCH) programma, wil ik in dit artikel belichten.
LINKing System for historical family reconstruction (LINKS)
Het LINKS project, onder leiding van prof. dr. Kees Mandemakers (IISG), loopt al sinds 2009. In het blogartikel Genlias doorspitten om automatisch verbanden te leggen tussen voorouders schreef ik hier al over. Het project nadert zijn afronding. Ik heb informeel al leuke resultaten gezien: een algoritme die (op een laptop) in enkele minuten de gehele “Genlias database” doorlicht om kwartierstaten uit de Burgerlijke Stand akten te construeren. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat het linken vooral bedoeld is voor het creëren van een dataset die gebruikt wordt voor onderzoek naar historische demografie en de sociale en economische geschiedenis.
NB. Open Archieven legt reeds links tussen personen op basis van akten van de BS en DTB (voorbeeld) en geeft suggesties voor relevante akten (voorbeeld).
Mining Social Structures from Genealogical Data (MISS)
Het MISS project is een samenwerking tussen de universiteiten van Maastricht en Eindhoven en het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC), onder leiding van dr. Karl Tuyls. Dit project werkt aan het afleiden van identiteiten van personen en sociale structuren vanuit grote collecties genealogische data. Hiertoe onderzoeken ze de toepassing van een combinatie van data mining, machine learning en human computation technieken. Ik heb zitting in de gebruikerscommissie van het MISS project. Deze gebruikerscommissie waakt ervoor dat de onderzoeker bij de uitvoering van zijn onderzoek het potentiële toepassingsaspect niet uit het oog verliest, voorziet projectleiders, projectuitvoerders en de programmacommissie van informatie, en ziet erop toe dat resultaten van het project goed benut worden.
Nature or Nurture? (VIDI)
Een team van de Universiteit Utrecht doet, onder leiding van prof. dr. Tine de Moor, onderzoek naar zaken als huwelijkspatronen, historische ouderenzorg, levensverwachting, et cetera. Daarbij wordt niet zo zeer gekeken naar het individu (wie trouwt met wie, wie wordt hoe oud?), maar wordt geprobeerd om op basis van grote hoeveelheden gegevens bepaalde patronen te ontdekken en te verklaren. Voor dit onderzoek zijn veel genealogische gegevens nodig. Om het onderzoeksteam hierin te ondersteunen roept Genealogie Online haar gebruikers op om hun GEDCOM bestanden te delen met de wetenschap!
Genealogie voor wetenschap
Onder de titel Genealogie voor wetenschap zijn er door Genealogie Online voorwaarden gesteld waaraan wetenschappelijke organisaties die gebruik willen maken van de genealogische gegeven op Genealogie Online moeten voldoen. Eén van de belangrijkste voorwaarden is dat Genealogie Online het GEDCOM bestand van een stamboomonderzoeker alleen ter beschikking stelt als de stamboomonderzoeker hier uitdrukkelijk toestemming voor heeft gegeven. Universiteit Utrecht is de eerste wetenschappelijke organisatie waar Genealogie Online een overeenkomst mee heeft gesloten. Alhoewel wetenschappelijk onderzoek vaak niet “consument-klare” producten oplevert specifiek voor genealogen, denk ik wel dat deze onderzoeken de genealogie ten goede komen. Zowel in de verkregen inzichten in historische demografie, kwaliteitstoetsing en methodieken die stamboomprogramma’s kunnen adopteren. Mag uw GEDCOM bestand gebruikt worden voor genealogisch onderzoek?
