Is DNA onderzoek een nuttig hulpmiddel voor stamboomonderzoekers? Als we de reclame moeten geloven wel. Maar, zoals bij elk nieuw product op basis van nieuwe technologie is enige scepsis wel op zijn plaats. Hoe nauwkeurig zijn de resultaten? En, wat brengt het product nu echt?
Ik heb een drietal DNA tests laten doen bij de Amerikaanse bedrijven FamilyTreeDNA, 23andMe en Ancestry.com. De DNA profielen zijn bij elk van deze websites te downloaden zodat deze bij een andere service geüpload kunnen worden, zoals MyHeritage en GedMatch.
Mijn DNA profiel is nu beschikbaar bij een 5-tal dienstleveranciers. Een dienst die ze alle leveren zijn DNA matches, dus personen waar ik hoogstwaarschijnlijk een voorouder mee deel. Tot op heden hebben deze DNA matches mij nog niet veel gebracht. Van geen van de matches heb ik, in samenwerking met mijn “match”, kunnen achterhalen hoe de verwantschap loopt…
In dit artikel wil ik een andere dienst bespreken die deze bedrijven leveren: inzicht in waar mijn voorouders vandaan komen.
Ancestry Composition (23andMe)
De website 23andMe beschrijft het Ancestry Composition rapport als volgt:
Ancestry Composition tells you what percent of your DNA comes from each of 31 populations worldwide. This analysis includes DNA you received from all of your recent ancestors, on both sides of your family. The results reflect where your ancestors lived before the widespread migrations of the past few hundred years.
Hieronder een afbeelding van mijn “Ancestry Composition”:
(klik op de afbeelding om deze te vergroten)
Your ethnicity estimate shows where your ancestors came from hundreds to thousands of years ago. We calculate it by comparing your DNA to the DNA of a reference panel of people with deep roots to specific places around the world. As science improves and our DNA database grows, our ability to estimate your ethnicity gets better and better. You may get updated results that include a new mix of ethnicities.
Hieronder een afbeelding van mijn “Genetic Ancestry”:
(klik op de afbeelding om deze te vergroten)
myOrigins (Family Tree DNA)
Uncover the unique genetic assemblage that has been passed down to you from your ancestors, and see which of our 24 reference populations from around the world your autosomal DNA connects to. Our clusters will highlight major historical and genetic events, thus shedding light on the wild complexity of your genetic tapestry. Though we are all unique and distinct, we are also woven from the same fundamental elements. The weight you give to each thread is up to you.
Hieronder een afbeelding van mijn “myOrgins”:
(klik op de afbeelding om deze te vergroten)
In elke regio in de wereld is een unieke set van genetische kenmerken die gedeeld worden door de nazaten van de oorspronkelijke bevolkingsgroepen. Hoewel de verschillende populaties van de ene regio naar de andere migreerden, is uit onderzoek gebleken dat die kenmerken elke regio onderscheidend maakt van de andere. Zo kunnen we een genetisch model bouwen van elke regio in de wereld.
Zodra we uw DNA ontvangen, vergelijken we dat tegen elk van deze modellen om te achterhalen hoeveel van uw DNA uit elke regio komt. In uw voorouderlijke schatting van etnische afkomst tonen we u alle regio’s met verwantschap in het ‘Al mijn regio’s’ overzicht. U ziet het percentage van uw DNA dat uit elk van deze regio’s stamt. Hoe hoger het percentage, hoe zekerder u kunt zijn over de betrouwbaarheid van de resultaten. [..]
Bedenk dat de schattingen van uw etnische afkomst — ook al zijn deze het resultaat van een hoogwaardig, betrouwbaar statistisch algoritme — altijd schattingen zijn. Sommige bevolkingsgroepen vertonen vergelijkbaar DNA door hun nabijheid en vermenging.
Hieronder een afbeelding van mijn “Uw geschatte etniciteit”:
(klik op de afbeelding om deze te vergroten)
In onderstaande tabel heb ik alle schattingen nog eens bij elkaar geplaatst. Wat opvalt is dat FamilyTreeDNA een zeer hoog percentage Britse eilanden aangeeft, 87% waar de andere 3 resp. 31,7%, 20,70% en 13% geven. MyHeritageDNA geeft een relatief hoog percentage Scandinavië aan, 34,00% waar de andere resp. 9%, 3% en 0% aangeven. Alleen MyHeritageDNA en FamilyTreeDNA geven waarden voor Oost-Europa aan, resp. 5,70% en 3%, terwijl Zuid(oost)Europa alleen voorkomt bij FamilyTreeDNA en 23andMe, resp. 5% en 5%.
| 23andMe | |
| Europa | 99,80% |
| > Northwestern Europe | 94,90% |
| >> French and German | 31,40% |
| >> British & Irish | 20,70% |
| >> Scandinavian | 9% |
| >> Broadly Northwestern European | 33,80% |
| > Southern European | 5% |
| >> Iberian | 1% |
| >> Broadly Southern European | 0,30% |
| >> Eastern European | 0,40% |
| >> Ashkenazi Jewish | 0,20% |
| >> Broadly European | 3% |
| Middle Eastern & North African | 0,10% |
| > North African | 0,10% |
| East Asian & Native American | 0,10% |
| > Broadly East Asian | 0,10% |
| AncestryDNA | |
| Europe | 100% |
| > Europe West | 85% |
| > Great Britain | 13% |
| > other, low confidence | 2% |
| FamilyTreeDNA | |
| European | 98% |
| > British Isles | 87% |
| > Southeast Europe | 5% |
| > East Europe | 3% |
| > Scandinavia | 3% |
| MyHeritageDNA | |
| Europa | 100,00% |
| > Noord- en West-Europa | 94,30% |
| >> Scandinavisch | 34,00% |
| >> Engelsen | 31,70% |
| >> Noord- en West-Europeaans | 28,60% |
| > Oost-Europa | 5,70% |
| >> Oost-Europeaans | 5,70% |
[update 9-6-2017]
(klik op de afbeelding om deze te vergroten)
You most likely had a grandparent, great-grandparent, or second great-grandparent who was 100% British & Irish. This person was likely born between 1850 and 1910.
Nu weet ik wie mijn grootouders zijn, overgrootouders en betovergrootouders zijn, volgens mij allemaal Nederlanders…
Interpretatie van de resultaten blijft een uitdaging. Voor wie afvraagd waarom er geen Nederlandse voorouders worden getoond, deze zitten in de categorie “French & German”. De groepen in Europa zijn (bij 23andMe) als volgt onderverdeeld:
Southern European, Italian (Italian, Northern Italian, Tuscan), Balkan (Albanian, Bosnian and Herzegovinian, Bulgarian, Croatian, Greek, Macedonian, Maltese, Montenegrin, Romanian, Serbian),Sardinian, Iberian (France Basque, Portuguese, Spanish), Northwestern European, British and Irish(Irish, United Kingdom), French and German (Austrian, French, German, Belgian, Dutch, Swiss),Scandinavian (Danish, Norwegian, Swedish), Finnish, Ashkenazi, Eastern European (Belarusians, Czechs, Hungarians, Polish, Russian, Slovak, Slovene, Ukrainian)
De betrouwbaarheid en nauwkeurigheid van DNA resultaten hangt voor een groot deel af van de “populatie” (hoeveelheid) tests die de bedrijven hebben uitgevoerd omdat iedere kit daarmee wordt vergeleken. Hier in de VS hebben een groot aantal mensen al de DNA test gedaan (23andMe en/of Family Tree DNA (net als ondergetekende) hebben vooralsnog de beste reputatie). Die “populaties” zijn rijk aan mensen met noord-west Europese DNA en bekende haplo-groepen, maar ook meer “exotische” DNA die buiten het typische klassieke Europese veld liggen (Indian American, African American, Asian, etc.. Minder bekende haplo-groepen en STP’s hebben en kleiner bestand om mee te vergelijken…. en de nauwkeurigheid neemt af.
Arie Verloop
Seattle, USA
Ja zo heb U stukje met plezier gelezen, heb zelf ook de test gedaan, in de hoop om er achter te komen, of mijn vader wel mijn vader is en of mijn zus wel mijn zuster is, dit aanhand van verhalen die vroeger verteld werden, door mijn moeder, ook ik heb een behoorlijke lijn van familie, bij elkaar, misschien vinden ze nog wat?Heb toch het gevoel dat ik geplukt ben.
Zie de documentaire ‘vader onbekend’ op de site:
https://www.2doc.nl/documentaires/series/makers-van-morgen/2017/vader-onbekend.html!
Mijn dochter heeft ook deze test gedaan en zie wat de professioneel daarover zegt in de docu..
:
Ik heb dit met enige geamuseerdheid die allengs overging in ergernis gelezen. Uit de representaties van de getallen (de percentages) blijkt dat in eerste instantie de onderliggende kennis wat betreft de genetische verspreiding bij lange na niet specifiek genoeg is. Dat mag dan ook geen wonder heten want de variantie is binnen een paar generaties al enorm groot, laat staan over tientallen jaren of eeuwen. Dus, hoe gekunsteld het algoritme ook, het blijft op z’n best een beetje raden. Kortom, je betaald voor een gimmick die eigenlijk weinig tot niks bijdraagt. Zo u wilt: een fopspeen.
Ik heb uw verhaal gelezen en eigenlijk verbaast het mij niets. Je zou inderdaad verwachten dat de bedrijven dezelfde uitkomst hebben. Heeft u hierover al contact gehad met deze bedrijven?
Niet gehinderd door enige kennis, was ik in de veronderstelling dat ik conclusies kon trekken uit de testen die mijn vrouw en ik gedaan hadden, totdat mijn vrouw vertelde dat ze een TV programma had gezien, waarbij een eeneiige drieling allemaal een ander percentage Brits waren.
Ik heb MyHeritage gebeld en mijn veronderstelling voorgelegd: Mijn vrouw is 20% Aziatisch. Zijn mijn 2 kinderen dan beide 10%? Volgens de mevrouw van de klantenservice, kon het in het extreme geval zijn dat het ene kind 0% Aziatisch is en de andere 20%. het ligt eraan welk deel van het DNA je hebt geërfd.
Andersom geredeneerd, kan mijn vader misschien wel 10% Amerikaans zijn, terwijl ik 0% van Amerikaanse afkomst ben.
De enige manier om er achter te komen is om mijn kinderen en (schoon) ouders ook een test te laten doen vertelde de mevrouw.
Maar nu ik uw verhaal zo lees, denk ik dat ik dit maar laat zitten.
En qua stamboom overeenkomsten heb ik ineens heel veel Amerikaanse familieleden. (Goh hoe zou dat toch komen.)
Dit betreft autosomaal dna tests. Een y-dna (str) test is wel degelijk interessant, betrouwbaar en bruikbaar bij genealogisch onderzoek. Helemaal als dit wordt aangevuld met specifieke SNP testen.
Goed, het betreft in dit geval enkel de voorouders in rechtstreekse mannelijke lijn (of vrouwelijke lijn is ook mogelijk). Daarnaast zijn de tests iets duurder.
Toch zou ik dit zeker aanraden. Er gaat inderdaad een wereld open vwb familierelaties, oorsprong gebieden en migraties. Zowel binnen als buiten het timeframe van traditioneel genealogisch onderzoek.
Alhoewel populair en goedkoper vind ik persoonlijk autosomaal testen niet interessant.
Ik heb een My Heritage DNA test gedaan omdat ik voor een Nederlandse een zeer donkere huid heb( idem ouders,broer en zussen en mijn kinderen) en er minstens 1x per week aan mij gevraagd wordt uit welk land ik kom. Resultaat was Engels, Scandinavisch en West-Europees dus daar kom ik niet verder mee. Ik wil dus nog een test doen, welke test is de beste?
Voor de aardigheid heb ik mijn 3 jaar oude kleinzoon laten testen bij MYHERITAGE.
Dit om de reden dat hij een leuke mix is. (Oma is NL, andere oma is NL – Opa is moluks, andere opa is joods israelisch) Zijn moeder is half NL-ISR en zijn vader is half NL-MOLUKS.
Ik vroeg me wat hier van te zien zopu zijn via een DNA test.
De uitkomst :
NoordWest EU 56%
Oost EU 14.5%
Asjkenazisch Joods 11.5%
WestAziatisch 5.6%
Oost Aziatisch 5.4%
Papoea-Nieuw-Guinees 6.3%
Heel aannemelijk 🙂
De verrassing kwam toen ik de DNA matches ging bekijken.
Er was een dame met wel 3% , die stond bovenaan.
Ik heb contact met haar opgenomen uit nieuwsgierigheid.
Ze blijkt een volle nicht te zijn van mij!!! ( de dochter van de zus van mijn vader)
Haar dochter staat ook in de database en heeft een match percentage van 1.1%
De familie aan mijn vaders kant was nooit contact mee.
Ik ben erg verheugd en blij de test na twijfels toch gedaan te hebben 🙂
Hallo
Ik heb ook een test gedaan, en dan toch snap ik er niks van. Ik ben Nederlands mijn ouders grootouders ook. Tenminste er zat een twijfel in van Indonesisch. Ik krijg de resultaten binnen waarin staat. Dat ik 86.6 % Engels ben, 11.7 % oost Europees en 1.7% anders dan heb schijn ik een 1e graad neef te hebben waarvan er bij mij staat 0% Nederlands en hij 74%. Maar ik begrijp niet dat ik niet Nederlands zou zijn en dan ook nog 0%. Snapt iemand dit?
Hallo,
Volgens onderzoeken is 30% van de geborenen niet het kind van de aangegeven vader. Niet leuk om te weten. Maar een DNA-onderzoek geeft wel de biologische voorouders weer.
Volgens onderzoek van het blad gen, is in Nederland hoogstens 1% een kind van de melkboer, niet zo’n hoog percentage wat U noemt.
Beste Nine
Volgens onderzoeken is 30% van de geborenen niet het kind van de aangegeven vader.
Heb je een link naar dit soort onderzoek?
Zou dit een bepaalde generatie zijn of wordt dat stilzwijgend doorgegeven tot iemand alles oplost met zes DNA sites?
gr Suzanne
@Nine,
Uit onderzoek van de Universiteit Leuven blijkt nu dat dit percentage veel lager ligt, namelijk op maar op één procent. 30% is een mythe.
Zie (en luister) ook naar Maarten Larmuseau, genetisch genealoog aan de KU Leuven, via bijvoorbeeld https://www.bnr.nl/nieuws/wetenschap/10328038/de-mythe-van-het-bastaardkind
Als ik dit draadje eerder had gelezen, had ik de test waarschijnlijk niet gedaan.
Nu wel, en een verrassend resultaat.
Terwijl ik op zoek ben naar mijn Franse voorouderlijnen, komt uit de test, dat ik voor 88,7 % Engels ben, 2, 4 % Scandinavisch en 5.7 % Askenazi Joods; en 3.2 procent (klein )Azie.
Verbazing alom!
Als ik zo rondlees, is 88 % Engels wel erg hoog!
Wat zal ik hiervan moeten denken?
Hallo Bob Coret, je informatie is erg overzichtelijk en de keuze om een DNA test te doen is aan ons. Ik denk maar zo, het staat nog in de kinderschoenen. Wanneer ik niet meer op deze aarde ben, zullen ze vast de data nog meer kunnen analyseren. Ik zie het net als de technologische ontwikkeling van de laatste 50 jaar. Hoeveel veranderingen en centen heb ik daar al niet ingestoken als consument. Daarmee geholpen met de verdere ontwikkeling van de techniek die nu te gebruiken is. Ook zo internetverbindingen. Met het DNA onderzoeksmateriaal is het in mijn ogen niet anders. Door de test te laten doen ben je mede financierder, die er iets voor terug krijgt. Soms waardevol, soms niet waardevol.
Ik heb door het internetabonnement al jaren plezier van mijn hobbies. Normaliter zou ik naar archieven reizen en bibliotheken bezoeken in de dag uren. Maar ook vele documentatie aanschaffen. Met plezier kan ik nu ook nachts mijn nieuwsgierigheid bevredigen en de kosten minimaliseren. Groetjes Nazaat van de Indo clan Fransz, Wilson, Klaassen
Tijdens het Geneografisch symposium in Assen, vorig jaar, kwamen toch wel een aantal gevallen van 100% overeenkomst in DNA van families die totaal uit elkaar waren gegroeid en meer interessante feiten . Binnenkort verschijnt het verslag in een Drentse publicatie.