Er worden heel wat gegevens ingevoerd in stamboomprogramma’s, een groot deel zal met de hand worden gedaan. In hoeverre behoeden stamboomprogramma’s gebruikers om verkeerde of onvolledige informatie in te voeren? Ik probeerde onder andere een geboorte op 32-14-2899 te Zevenhuizen in te voeren in diverse stamboomprogramma’s.

Datums en plaatsnamen van kwaliteit

Een typefout in een datum is snel gemaakt. Datums zijn gelukkig eenvoudig automatisch te controleren. Uitgaande van de Gregoriaanse kalender is per maand het maximale dagnummer bekend en een maandnummer hoger dan 12 komt niet voor. Een gebeurtenis in de toekomst moet toch een waarschuwing opleveren.

Bij plaatsnamen is het issue niet zo zeer typefouten, maar het feit dat plaatsnamen niet compleet genoeg worden opgegeven. In onderstaande kaart geeft elke gele pin de locatie van de plaats Zevenhuizen weer. Welke wordt er bedoeld? 

zevenhuizen_in_nl

Als een stamboomonderzoeker in zijn stamboom Zevenhuizen invoert is dit dus niet genoeg, een gemeentenaam, provincie en land horen er bij om de juiste plaats aan te duiden, wellicht zelf geografische coördinaten. Qua ondersteuning van gebruikers is het selecteren van een plaats handiger dan het iedere keer handmatig invoeren.

Hieronder wordt per stamboomprogramma beschreven in hoeverre ongeldige datums uit uw database worden geweerd en op welke wijze het stamboom programma omgaat met plaatsnamen.

Aldfaer > datums

Wanneer er in een datumveld een ongeldige waarde wordt ingevuld, verandert Aldfaer deze waarde als je uit het veld springt. Dit doet Aldfaer zonder enige waarschuwing, waardoor het dus zo kan gebeuren dat u niet door heeft dat de waarde is aangepast. De oude waarde is weg, wat het herstellen kan bemoeilijken.

Hieronder een tabel met invoer en de waarde die Aldfaer er van maakt:

Invoer
Opgeslagen waarde
30-14-2899
14-?-2899
7/28/2899
28-?-2899
30 feb 2899
28-02-2899
32-01-2899
?-01-2899
31 april 2899
30-04-2899

Datum kunnen op verschillende wijzen ingevoerd worden, dus met – of / en maandnaam in plaats van nummer. Maar wanneer er een fout zit in het maandnummer gebruikt Aldfaer deze waarde ineens als dagnummer en plaatst een vraagteken bij de maand. Wanneer er een dagnummer wordt ingevuld die “te hoog” is dan wordt het dagnummer gewijzigd in de laatste dag van de maand. Tenzij het dagnummer groter is dan 31 dan wordt het dagnummer gewijzigd in een vraagteken. Invoer van jaartallen in de toekomst wordt door Aldfaer niet opgemerkt.

Aldfaer > plaatsen

Bij het invoeren van een waarde in een plaatsnaamveld vindt er geen enkele controle plaats. Je kunt geen waarde selecteren uit een lijst. Het is dus volledig aan de gebruiker om er elke keer aan te denken een zo volledig mogelijke plaatsnaam in te voeren.

Family Tree Builder > datums

Wanneer er in een datumveld een ongeldige waarde wordt ingevuld, verwijdert Family Tree Builder deze waarde als je naar een ander tabblad gaat of een dialoogvenster sluit. Dit doet Family Tree Builder zonder enige waarschuwing, waardoor het dus zo kan gebeuren dat je het niet door hebt dat de waarde is aangepast. De oude waarde is weg, wat het herstellen kan bemoeilijken.

Een ongeldige waarde betekent in het geval van Family Tree Builder een waarde die (met Nederlandse instellingen) niet voldoet aan xx-xx-xxxx, waar bij x voor een getal staat. Controles of het bestaande dagen of maanden zijn worden er vreemd genoeg niet uitgevoerd. Een jaartal in de toekomst wordt ook niet bezwaarlijk gevonden.

Hieronder een tabel met invoer en de waarde die Family Tree Builder er van maakt:

Invoer
Opgeslagen waarde
30-14-2899
30-14-2899
7/28/2899
(lege waarde)
30 feb 2899
(lege waarde)
32-01-2899
32-01-2899
31 april 2899
(lege waarde)

Family Tree Builder biedt wel een invoerhulp bij datums wat de kans op typefouten erg verlaagd. De invoerhulp maakt het ook mogelijk om datum om te zetten van of naar de Hebreeuwse of de Frans Republikeinse kalender.

image

Family Tree Builder > plaatsen

Family Tree Builder geeft suggesties voor plaatsnamen. Heel bruikbaar zijn de suggesties helaas niet in onze testcase. Allereerst wordt er slechts één Zevenhuizen genoemd. Verder wordt een postcode gehanteerd als nadere aanduiding. Nu is 2761 inderdaad de postcode van Zevenhuizen in de gemeente Zuidplas in Zuid-Holland, maar weinig mensen zullen dit uit hun hoofd weten. De suggestie lijkt er op te wijzen dat er gebruik wordt gemaakt van een postcode database, hetgeen voor historische plaatsen die niet meer bestaan toch een probleem is.

image

Family Tree Builder haalt automatisch de coördinaten van een plaats op, maar dit gaat zoals in bovenstaande Zevenhuizen test dus niet altijd goed. Advies is om zelf altijd minimaal de provincie en landnaam toe te voegen en dan via de Landkaarten functie een controle uit te voeren of de juiste is herkend.

Geneaal > datums

Het invoeren van datum moet in Geneaal op basis van de syntax DDMMJJJJ, dus dagnummer, maandnummer en jaartal. Is een getal kleiner dan 10 dan dient er een voorloopnul gebruikt te worden, dus 2 februari 1902 moet worden ingevuld als 02021902. Niet heel leesbaar/gebruikersvriendelijk. Als er een foutieve datum wordt ingevuld dan geeft Geneaal een waarschuwing weer (waarbij de invoer niet aangepast wordt) en zonder invoer van een juiste datum kun je niet naar een ander veld.
Een jaartal in de toekomst is niet geldig. Een dagnummer hoger dan 31 en maandnummer hoger dan 12 wordt ook niet geaccepteerd. Helaas is er geen controle of een dagnummer geldig is in de ingevoerde maand, waardoor er toch nog foute datums kunnen binnenglippen.

Hieronder een tabel met invoer en de waarde die Geneaal er van maakt:

Invoer
Opgeslagen waarde
30142899
(waarschuwing)
30122899
(waarschuwing)
30121899
30121899
32011899
(waarschuwing)
30021899
30021899 (geen waarschuwing!)
31041899
31041899 (geen waarschuwing!)

Geneaal > plaatsen

In Geneaal kun je een plaats selecteren uit een lijst van plaatsen die u zelf opvoert. Per plaats kan een provincie/staat en land/natie worden toegevoegd. Helaas zie je de provincie en landnaam niet terug in de gebruikersinterface. Ook jammer dat in de uitklaplijst met provincies (die niet is aan te passen) alleen Nederlandse provincies staan en Zuid- en Noord-Holland en Noord-Brabant alle een koppelteken missen. Er kunnen geen coördinaten opgevoerd worden.

image

GensDataPro > datums

GensDataPro herkent verschillende schrijfwijzen van datums en slaat hierbij de datum op in JJJJMMDD vorm en wordt ook een leesbare vorm getoond naast het invoerveld. Hierbij is er enige controle op juistheid van dagnummer en maandnummer. Wordt er een ongeldige maand ingevoerd dan wordt in de opgeslagen waarde nullen ingevuld bij de maand, zonder waarschuwing. De controle van de dagnummers is niet heel sterk, de niet bestaande 30 februari en 31 april kunnen gewoon ingevoerd worden.

Hieronder een tabel met invoer en de waarde die GensDataPro er van maakt:

Invoer
Opgeslagen waarde
30-14-2899
28990030 (30 2899)
7/28/2899
28990728 (28 jul 2899)
30 feb 2899
28990230 (feb 2899)
32-01-2899
28990032 (32 2899)
31 april 2899
28990431 (31 apr 2899)

GensDataPro > plaatsen

GensDataPro werkt op basis van een plaatsnamenlijst die u zelf kunt bewerken en uitbreiden. Het scherm nodigt uit de provincie te kiezen op basis van het geselecteerde land. De standaard meegeleverde set bevat 4 Zevenhuizens, inclusief coördinaten die op een eenvoudige kaart worden weergegeven.

image

Bij het invoeren van een plaatsnaam bij bijvoorbeeld geboorte of overlijden kunt u het recordnummer van de plaats invoeren of starten met typen van de plaatsnaam waarbij er slim ingevuld wordt op basis van de plaatsenlijst.

RootsMagic > datums

De controle en herkenning van datums in RootsMagic is solide. Datums met – / of maandnaam worden herkent en omgeschreven naar dagnummer maandnaam (in het Engels) en jaartal. Als de datum ongeldig is kleurt het datumvak geel en wordt de datum niet herschreven. Zo zie je dus snel of een datum goed is ingevoerd of niet. Controle van niet bestaande dagen binnen een maand wordt ook goed uitgevoerd.

Hieronder een tabel met invoer en de waarde die RootsMagic er van maakt:

Invoer
Opgeslagen waarde
30-14-2899
30-14-2899 (waarschuwing)
7/28/2899
28 July 2899
30 feb 2899
30 feb 2899 (waarschuwing)
32-01-2899
32-01-2899 (waarschuwing)
31 april 2899
31 april 2899 (waarschuwing)

Alhoewel de handmatige invoer dus al goed is wordt er ook een eenvoudige datum invoer geboden waar de juiste datum op een kalender geselecteerd kan worden.

image

RootsMagic > plaatsen

In RootsMagic wordt er gewerkt met een initieel lege plaatslijst. Het vinden van plaatsinformatie wordt ondersteund via een Gazetteer (=alfabetische lijst van aardrijkskundige namen), die bij de invoer Zevenhuizen 8 varianten geeft als suggestie.

image

De plaatsen in de Place List kunnen ook bewerkt worden waarbij de breedte- en lengtegraad handmatig ingevoerd kunnen worden of via GeoCoding automatisch opgehaald kunnen worden.

image

Welke stamboomprogramma’s hebben oog voor de kwaliteit van ingevoerde gegevens?

In de volgende tabel wordt weergegeven in hoeverre een goede datum controle beschikbaar is en er ondersteuning is op het vlak van plaatsnamen. Groen is goed, oranje is matig en rood is niet goed.

Programma
Datum controle
Plaatsnaam assistentie

(geen waarschuwing, wijzigt invoer)

(geen waarschuwing, wijzigt invoer)

(plaatsnamen-
lijst)

(geeft waarschuwing)

(plaatsnamen-
lijst)

(geen waarschuwing, wijzigt invoer)
+
+
+

Ter afsluiting informatie over de in deze test gebruikte stamboomprogramma’s:

Programma
Versie
Prijs
6.1
gratis
39%
8.0
gratis
21%
9.1
gratis
< 1%
2.9.9.2
€ 70,- (*)
8%
7.2.1
$ 29,95
< 1%

*) € 60,- voor NGV leden

Eerder in deze reeks verschenen: