Als ik op al de jaren onderwijs terugkijk die ik heb “genoten”, dan valt me het rendement erg tegen, vooral van de middelbare school. De hoeveelheid informatie die (bij mij) is blijven hangen is maar een fractie. Grotendeels wordt dit denk ik veroorzaakt door dagelijks niet gebruiken en interesse ten tijde van het “innemen” van de leerstof.
Als je naar de geschiedenislessen kijkt op de middelbare school dan zijn de rapportcijfers bijna het enige wat ik er aan over heb gehouden. Gezien mijn huidige hobby van genealogie ervaar ik dit vaak als jammer en kwalijk. Bij mijn stamboomonderzoek wil ik ook de context van personen in mijn stamboom weten: in wat voor tijd leefden mijn voorouders, wat voor historische gebeurtenissen vonden er plaats, enz. Genealogie heeft dus mijn interesse voor geschiedenis aangewakkert. Maar eigenlijk dus te laat…
Dus hierbij een tip voor geschiedenisleraren (in het middelbaar onderwijs): Begin de geschiedenisles met een stamboom!
Als je bijvoorbeeld in de brugklas de leerlingen een stamboom of kwartierstaat laat maken dan breng je hen op een persoonlijke wijze in contact met het verleden. Het wekt interesse, een belangrijke motivatie bij leren! Als iets de interesse heeft blijft de kennis ook beter hangen. Nadat de leerlingen hun ouders, grootouders, enz. in kaart hebben gebracht kun je als geschiedenisleraar de vraag stellen in wat voor tijd de grootouders leefden. De “normale” geschiedenisthema’s zijn dan eenvoudig in te haken. Bij elk onderwerp kan de geschiedenisleraar er weer op wijzen dat een bepaald stukje geschiedenis ook hun voorouders “raakte”. De belangrijkste taak voor een leraar is volgens mij het enthousiasmeren van leerlingen (en pas daarna aandragen van kennis en kunde). Het persoonlijk maken (en het laten inzien van nut) is hierbij een handig instrument!
Middelen voor scholieren om een stamboom te maken hoeven niet geavanceerd te zijn. Meer dan een A5 blok mag toch het archief niet in 😉 Maar een site als ZOOOF (The Family Network) – voor de echte genealoog geen aanrader – zal de doelgroep (leerlingen middelbaar onderwijs) aardig aanspreken: flashy en “web 2.0”.
Verder zijn er vast wel (technisch) product managers bij Kennisnet te poren voor het idee. Stichting Kennisnet Ict op School is de publieke ict-ondersteuningsorganisatie van, voor en door het onderwijs. De stichting behartigt de belangen van de Nederlandse onderwijssector op het gebied van ict, biedt hulpmiddelen bij het maken van keuzes voor ict-producten en diensten en levert educatieve diensten en producten om het leren te vernieuwen. Hang het stamboomonderzoek op aan de Websitemaker of ThinkQuest, laat de stambomen indexeren via Davindi, en/of gebruik één van de open-source stamboom programma’s die er op het vlak van genealogie is te vinden. Samenwerking is uiteraard mogelijk, graag zelfs! Performance is geen issue 😉
Helemaal eens met het idee om kinderen al heel jong op deze manier in een persoonlijke context historisch besef bij te brengen op een leuke manier. Maar kan ook al op de basisschool. In Vlaardingen heeft het gemeentelijk archief in samenwerking met de basisscholen hiervoor een project ontwikkeld en uitgevoerd.
Overigens is een niet onbelangrijk neveneffect ook dat kinderen elkaars geschiedenis op een andere manier leren kennen. Dat draagt bij een kennis van en verdraagzaamheid van kinderen uit vele verschillende culturele achtergronden.
Helemaal mee eens. En wat gebeurd er vervolgens? Ik krijg een telefoontje uit Spanje van mijn zus. Of ik even de stamboom wil doorgeven want haar kinderen moeten er op school één maken! In Spanje is het dus al een onderdeel van de les.
Op Het Archiefforum las ik de aankondiging van de Limburgse Genealogische Contactdag (NGV) te Roermond op 4 maart 2007.
Eén punt in het programma viel mij extra op:
workshops voor de jeugd met belangstelling voor stamboomonderzoek en heraldiek (in samenwerking met scholen)
Bravo !!!
Voor de meelezende leraren: bezoek de Onderwijs pagina van het Centraal Bureau Genealogie voor lesmateriaal, voorbeelden en excursies!
Zie ook Kinderen enthousiast voor “ministambomen”: erg goed!