WieWasWie, de Google voor historische documenten en persoonsinformatie?

Afgelopen vrijdag is – na enkele weken uitstel – de gebruikerstest van WieWasWie gestart. Een groep van zo’n 50 gebruikers, waar onder deze blogger, is losgelaten op de opvolger van Genlias en de Digitale Stamboom. Hoe WieWasWie eruit ziet, hoe het “voelt” en wat opvalt zal ik in een serie artikels via dit weblog delen. Het openingsscherm (homepage) van WieWasWie toont duidelijk de belangrijkste onderdelen: Personen zoeken, Stamboom bouwen en Resultaten delen. Via een knop rechtsboven kun je inloggen (na eenmalige registratie), zodat er persoonlijke functionaliteit geboden kan worden (na inloggen wordt hier je screenname getoond). Bij de registratie komen ook de abonnementen om de hoek kijken. Je hebt het gratis en proef abonnement en de betaalde abonnementen: Basis (€30/jaar) en Premium (€54/jaar). De abonnementen pagina beschrijft in een overzichtelijke tabel de verschillende tussen de abonnementsvormen. De ruimte voor stambomen en user generated content en het downloaden van scans vormen de belangrijkste verschillen tussen de verschillende abonnementen. In dit artikel ga ik in op het eerste deel: Personen zoeken. Dit is het “vernieuwde Genlias”, het onderdeel om personen en documenten/scans te vinden. Waar de performance van Genlias één van de bottlenecks was, moet WieWasWie op dit punt dan ook scoren! Eenvoudig zoeken Het zoeken naar Coret levert rap 82 documenten op, die verdeelt over 9 pagina’s overzichtelijk worden getoond. Ok, dan maar eens zoeken naar een populaire naam als Jansen. Pats: 200.141 resultaten die weer heel rap gepagineerd getoond worden. Wildcards zoals ? (voor een willekeurig teken) en * (voor meerdere willekeurige tekens) kunnen ook gebruikt worden. Zou ik ook alleen met een * kunnen zoeken? Pats: 39.206.496 resultaten verdeeld over 3.919.419 pagina’s. Het Genlias maximum van 500 resultaten is echt passé! En de snelheid voelt aan als Google! Uiteraard moet hierbij wel aangetekend worden dat er nu slechts een beperkte gebruikersgroep actief is op de beta site van WieWasWie. Het is dus even afwachten of de op Solr gebaseerde zoek- en indexeringssoftware en hardware ook grotere aantallen gebruikers en piekbelastingen na een aflevering van Verborgen verleden goed aan kan… En als klap-op-de-zoek-vuurpijl: de (eenvoudige)zoekfunctionaliteit komt ook voor derden beschikbaar via een webservice! Dit betekent dat ontwikkelaars via een API de zoekfunctionaliteit in een andere website kunnen gebruiken. Zoeken via deze webservice is ook weer rap. Eens bedenken hoe ik deze API kan inzetten… Terug naar de website. Naast de zoekresultaten staan filters waarmee je je zoekvraag eenvoudig en snel kunt verfijnen: op datum, collectiegebied (zoals provincie), documenttype (dus BS Huwelijk, VOC, …) en rol (Vader, Moeder, …). Dit werkt erg prettig en rap. Het sorteren van de resultaatlijst gaat zoals verwacht: door op de kolom kop te klikken en ook weer rap. De lijst met zoekresultaten bevat per document enkele icoontjes. De meest spannende is het “scanner” icoontje dat – als het niet vervaagd is weergegeven – aangeeft dat er een scans zijn van het betreffende document. Aan de rechterkant nog een tweetal icoontjes: een “koppel” icoontje om het betreffende document te koppelen aan een persoon in de stamboom op WieWasWie (meer hierover in een volgende artikel) en een “ster” icoontje om het betreffende document in je favorieten lijst op te nemen (dat via je dashboard weer terug is te zien). Uitgebreid zoeken Naast het “eenvoudig zoeken” die zoekt in de velden voornaam, achternaam, patroniem, stamboomnaam en personen in openbare stambomen op WieWasWie is er ook een “uitgebreid zoeken” mogelijkheid. Het onderste gedeelte is pas zichtbaar als je een documenttype kiest (bij het veld “Zoeken in"). Na selectie, in bovenstaand voorbeeld viel de keuze op VOC, verschijnen voor dat documenttype specifieke zoekvelden. Handig! Ook deze zoekmogelijkheid is weer rap en vrijgevig. Je kunt zoeken op meerdere zoektermen, maar ook bijvoorbeeld alleen op beroep (zoeken op beroep ‘boekverkoper’ levert 154.956 resultaten op). Zoekresultaat Na het klikken op een zoekresultaat kom je op de pagina die het gevonden document toont. Her en der mis ik hier wat informatie, zoals datum of aktenummer, sommige tekstdelen zijn Engels en nog niet alle logo’s van de deelnemende instanties zijn goed. Maar daarvoor zijn we aan het testen! Als er één of meerdere scans zijn dan zie je kleine varianten hiervan afgebeeld met de mogelijkheid om deze te bekijken (er opent dan een viewer waar je kunt inzoomen), te downloaden en te printen (van een redelijke, maar niet hoge kwaliteit). Het downloaden van de scans is alleen beschikbaar voor betalende abonnees. Dit downloaden gaat iets anders dan ik had verwacht: na het klikken op de Download link verschijnt de melding dat er een e-mail is verstuurd met downloadinstructies, de e-mail verschijnt enkele seconden later in mijn mailbox. In deze e-mail zit een link die dan de scan via je browser download. Het waarom van deze e-mail-omweg ontgaat mij enigszins… Via het persoonlijke dashboard (hieronder afgebeeld) kun je later via het Downloads tabblad een overzicht krijgen van alle gedownloade scans en bijbehorende informatie. Dat is erg handig want de scan die je download heet “0001.jpg”, dus zelf snel hernoemen op basis van de document informatie is wel aan te raden.
Je screenname wordt wel erg vaak getoond, alsof ik mijn eigen naam niet ken… Wat ik mis De Genlias Monitor gaat op hetzelfde moment als Genlias verdwijnen, hetzelfde geldt voor de Digitale Stamboom Monitor. Een monitor functie die een seintje geeft als er nieuwe zoekresultaten beschikbaar zijn zal door WieWasWie geboden gaan worden. Deze toegezegde monitoring functionaliteit zit niet in deze eerste versie, die volgt later. Ik ben wel benieuwd of er dan ook de mogelijkheid komt om een lijst van resultaten te downloaden in PDF en/of GEDCOM formaat… Een functionaliteit die bijvoorbeeld het Nationaal Archief en Regionaal Archief Leiden al wel bieden is een zogenaamde Vaste URL (of permanent url) bij documenten (de akte of zoekresultaat). Bij deze websites heeft elk document een adres die lange tijd – denk in termen van decennia en langer – blijft bestaan, dus ook als resultaten opnieuw worden ingeladen of als de site verhuist of gereorganiseerd wordt. Dergelijke Vaste URL’s zijn ideaal om op te nemen bij de eigen genealogische gegevens. Of de adressen van de documenten in WieWasWie “langer houdbaar” zijn weet ik niet, melding van Vaste URL’s wordt er in ieder geval niet gemaakt. In vervolg artikels… Tot zo ver een eerste indruk van de Personen zoek functionaliteit van WieWasWie. Let wel: het is een beta versie van WieWasWie, dus fouten kunnen nog hersteld worden en functies, teksten en afbeeldingen kunnen nog wijzigen. Na dit redelijk positieve relaas zal ik in volgende artikels de Stamboom bouwen en Resultaat delen onderdelen van WieWasWie bespreken, hierover ben ik minder enthousiast… Maar wellicht zal ik ook schrijven over de rijkheid aan helpteksten (de bijdrage van kennispartner CBG), beveiliging (doen ze het beter dan Gemeentearchief Rotterdam?), privacy en kleine lettertjes, en/of (belonings)punten…