Wat is Web 2.0?

Alvorens het te hebben over Web 2.0 en genealogie eerst maar even een uitleg over Web 2.0. Een goede uitleg over wat Web 2.0 is vond ik in het februari nummer van tijdschrift voor Marketing in het artikel Internet verandert, online marketing ook? (pdf):

Over de term Web 2.0 wordt veel gediscussieerd. De term zelf doet echter niet ter zake. Het gaat over de toekomst van het web, over het feit dat mensen zich realiseren dat internet zoals we dat tot nu toe kenden, fundamenteel anders wordt. Op het vertrouwde web (‘Web 1.0’) wordt content (lett.: inhoud) ontsloten via websites, onderhouden door redacteuren en gelezen door gebruikers. De gebruikers navigeren tussen (de hun bekende) websites om op de hoogte te blijven. Recente innovaties brengen hier verandering in. Bloggen is immens populair, steeds meer websites faciliteren actieve participatie van hun gebruikers en online (gratis) diensten verdringen steeds meer traditionele Windows- en Mac-applicaties. Het web ontgroeit de browser en vindt zijn weg naar de desktop, iPods, mobiele telefoons, mediacenters en andere media. En de technologieën die hieraan ten grondslag liggen, zoals RSS (data-syndicatie), AJAX (model voor client-server interactie), XML en Flash, staan volop in de belangstelling. De transitie is goed waarneembaar, maar laat zich lastig definiëren. Web 2.0 is geen nieuwe technologie; het is een nieuwe opvatting over internet die eigenlijk nog het beste te beschrijven is aan de hand van een aantal kernprincipes:

  • Het web is een alomvattend platform;
  • De website is een databron, maar niet de exclusieve aanbieder;
  • Het delen van ideeën en broncode (open source) stimuleert innovatie;
  • De gebruiker is deelnemer, niet alleen ontvanger.

Web 2.0 in een notendop

  1. Content wordt belangrijker dan zijn container. Het web ontgroeit de browser.
  2. Steeds meer websites faciliteren actieve gebruikersparticipatie (social networks en online communities).
  3. Het openstellen van online data en diensten verandert traditionele waardeketens in flexibele ecosystemen.

Web 2.0 en genealogie: 2 voorbeelden

Twee recente voorbeeld van Web 2.0 en genealogie, die vooral inspelen op de gebruikersparticipatie, zijn Geni en Zooof.

Alhoewel Zooof eerder was (zie de posting op Marketingfacts) en internationaal gericht is (want meerdere talen), lijkt de net gelanceerde Geni erg veel aandacht te krijgen in de blogosphere (van Eastman’s Online Genealogy Newsletter tot Digg, van Profi tot TechCrunch).

Beide sites maken het mogelijk om een “stamboom” te maken via een zeer gelikte interface. Daarnaast is het de bedoeling dat je e-mailtjes stuurt naar je familieleden om hen te betrekken in het construeren van de “stamboom”. Door deze functionaliteit ontstaat er een virale werking: je nodigt wat mensen uit, die weer wat mensen uitnodigen, die weer wat mensen uitnodigen, enz.

De reden dat ik “stamboom” tussen aanhalingstekens plaats is dat ik denk dat het in de praktijk vooral om familierelaties gaat, de levende personen. Een e-mailtje sturen naar mijn bet-overgrootvader zal waarschijnlijk ongelezen blijven … Voor de “echte” stamboomonderzoekers zijn deze sites denk ik geen tools van belang. Zoiets noodzakelijks als GEDCOM import/export en rapportages ontbreken (nog?). Waar veel stamboomonderzoekers ook hun vraagtekens bij zullen hebben zijn “details” als bronvermeldingen en privacy. Tenslotte, beide sites zijn commercieel: reclame is een belangrijk doel van beide sites (zie ook Commercie op genealogisch Internet).

Afserveren dan maar? Nou niet helemaal….

De serieuze genealogen zullen met deze tools (nog) niet aan de slag gaan, maar het kan wel een jongere generatie enthousiast maken voor genealogie (zie ook Begin de geschiedenisles met een stamboom!).

De huidige offline stamboomprogramma bieden de serieuze genealogen goede middelen. Wel denk ik dat het op termijn meer en meer online diensten zullen zijn die dezelfde functionaliteit bieden plus extra’s. Voordelen van online, dus centrale, oplossingen is dat je data-mining achtige acties kunt gaan ontplooien, zeker als de dataverzamelingen groot worden. Denk dan bijvoorbeeld aan functionaliteit als het vinden van mogelijk aanknopingspunten in andere stambomen (Geni zegt dit ook te gaan doen).

Sterkste punt van de twee voorbeelden is, naast de gebruikte innovatieve gebruikersinterface, toch de gebruikersparticipatie. Door de virale werking betrek je veel mensen bij het stamboomonderzoek. Dit soort aspecten van Web 2.0 zijn sterk en moeten we (als bouwers van genealogische software/websites, archiefinstellingen en stamboomonderzoekers) proberen op te pakken en uit te nutten!